اما واقعاً کدوم برای منزل ما بهتره؟ و مهم‌تر از اون، کدوم یکی بیشتر به جیب ما می‌سازه؟

با همراهی ما در اینجا این دو تا بخاری رو از نظر هزینه، ایمنی، کارایی و کاربرد مقایسه کنیم تا بتونید بهترین انتخاب رو برای گرم کردن خونه‌تون داشته باشید.

۱. مقایسه هزینه‌ها: خرید اولیه در مقابل هزینه‌های بلندمدت

وقتی پای خرید وسیله گرمایشی وسط میاد، دو نوع هزینه مطرح میشه: قیمت خرید اولیه و هزینه مصرف انرژی (قبض).

الف) هزینه اولیه خرید: بخاری برقی ارزون‌تره!

به‌طور کلی، بخاری‌های برقی معمولاً قیمت خرید اولیه پایین‌تری نسبت به بخاری‌های گازی دارن. قیمت پایین‌تر بخاری‌های برقی به این دلیل است که ابعاد کوچک‌تری دارند و از متریال ارزان‌تری مثل فلز گالوانیزه ساخته می‌شوند. این اختلاف قیمت در خرید اولیه ممکن است زیاد باشد و برای برخی مشتریان عامل مهمی در تصمیم‌گیری است. در مقابل، بخاری‌های گازی به دلیل ابعاد بزرگتر، وزن بیشتر، استفاده از فلز آهن و متریال‌های اضافی برای انتقال گاز، هزینه خرید بالاتری دارند و قیمت آن‌ها نسبت به مدل‌های برقی بیشتر است.

ب) هزینه‌های عملیاتی بلندمدت: بُرد با بخاری گازیه!

اینجاست که ورق برمی‌گرده. اگرچه بخاری برقی را ارزان‌تر می‌خرید و هزینه نصب اولیه آن بسیار کمتر است یا شامل هزینه نصب نمی‌شود، اما در استفاده مداوم و طولانی‌مدت، بخاری‌های برقی هزینه‌های خیلی بیشتری روی دستتان می‌گذارند.

دلیل این تفاوت آن است که قیمت گاز در ایران نسبت به قیمت برق برای هر واحد انرژی، ارزان‌تر است و سوخت گاز مقرون‌به‌صرفه است. اگر به‌صورت مدام و زیاد از بخاری برقی استفاده کنید، هزینه‌های مصرف برق به‌صورت چشمگیری بالا می‌رود و در نهایت، بخاری‌های برقی هزینه مصرفی بالاتری را در بر خواهند داشت. به همین خاطر، اگر قصد استفاده طولانی مدت از بخاری را دارید، بخاری گازی در درازمدت مقرون‌به‌صرفه‌تر است و هزینه کمتری دارد.

۲. نصب و جابه‌جایی: راحتی برق، دردسر گاز

تفاوت دیگر بین این دو بخاری در مراحل نصب، راه‌اندازی و قابلیت جابه‌جایی‌شان است.

بخاری برقی: نصب بخاری‌های برقی بسیار آسان است و نیازی به تجهیزات خاص یا مهارت ویژه‌ای ندارد. برای استفاده از گرمای آن فقط کافی است کابل را به پریز برق متصل کنید و دکمه را روشن کنید (Plug and Play). بخاری‌های برقی کاملاً قابل حمل هستند و قابلیت جابه‌جایی آسانی دارند. حتی برخی مدل‌های آن را می‌توان بر روی دیوار هم نصب کرد.

بخاری گازی: نصب بخاری گازی پیچیده‌تر است و لزوماً باید با رعایت نکات ایمنی انجام شود تا از حوادث ناگوار مثل گازگرفتگی جلوگیری شود. نصب بخاری گازی (به ویژه مدل‌های دودکش‌دار) نیاز به اتصال گاز، دودکش ایمن و رعایت نکات ایمنی مربوط به تهویه دارد. هزینه نصب بخاری‌های گازی معمولاً بیشتر از برقی است. برای جابه‌جایی بخاری گازی هم لازم است در محل جدید شیر گاز و دریچه مطمئن اتصال لوله دودکش و ورود هوای تازه تعبیه شده باشد. با این حال، بخاری‌های گازی بدون دودکش به‌آسانی قابل جابه‌جایی و حمل هستند و می‌توان در هر قسمتی از منزل از آن استفاده کرد.

۳. کارایی و کاربرد: سرعت در مقابل راندمان

الف) کارایی و سرعت گرمایش: گازی سریع‌تره!

بخاری‌های گازی در گرم کردن سریع‌تر محیط، تقریباً سه برابر بخاری‌های برقی توان بیشتری دارند. گرمای بخاری گازی دلنشین‌تر و بیشتر است و برای فضاهای بزرگ‌تر و متراژ بالا (مثل محیط‌های بالای ۱۰ متر یا سالن پذیرایی، محیط‌های مسکونی و اداری بزرگ) انتخاب بهتری است و پوشش گرمایی مطلوبی دارد.

در مقابل، بخاری‌های برقی بازدهی گرمایی پایین‌تری برای محیط‌های بزرگ دارند و بیشتر برای فضاهای کوچک و محدود مانند اتاق خواب، دفتر کار یا فروشگاه‌های کوچک مناسب هستند.

ب) راندمان حرارتی: برقی برنده است!

از نظر تبدیل انرژی به گرما، بخاری‌های برقی بازدهی بالاتری دارند و تقریباً ۱۰۰ درصد انرژی مصرفی را به گرما تبدیل می‌کنند. در واقع هیچ اتلاف گرمایی بین منبع تغذیه و گرمای خروجی وجود ندارد.

در مقابل، راندمان بخاری‌های گازی کمی پایین‌تر است و معمولاً حدود ۸۰ تا ۹۰ درصد انرژی مصرف شده را به گرما تبدیل می‌کنند.

۴. ایمنی و خطرات احتمالی: مرگ خاموش در کمین گاز

امنیت، مهم‌ترین نکته‌ای است که در انتخاب سیستم گرمایشی باید به آن توجه شود. بخاری‌های برقی و گازی هر دو خطراتی را به همراه دارند.

الف) خطرات بخاری گازی

بزرگترین نگرانی در مورد بخاری‌های گازی، به‌خصوص مدل‌های دودکش‌دار در صورت نصب نادرست دودکش و یا استفاده از مدل بدون دودکش در فضای بسته و بدون تهویه مناسب، خطر تولید منوکسید کربن و گازهای سمی است که می‌تواند باعث مسمومیت، خفگی و مرگ شود. متأسفانه سالانه بالغ بر ۲۰۰۰ نفر در کشور بر اثر حوادث ناشی از گازگرفتگی با گاز منواکسید کربن فوت می‌کنند.

بخاری‌های گازی برای سوختن به اکسیژن نیاز دارند؛ بنابراین اگر تهویه مناسبی نباشد، کمبود اکسیژن، میزان گازهای سمی را افزایش می‌دهد. همچنین بخاری گازی می‌تواند رطوبت هوا را کاهش داده و باعث ایجاد مشکلاتی مانند اگزما یا مشکلات پوستی شود.

نکته ایمنی: اگر قصد خرید بخاری گازی بدون دودکش را دارید، مطمئن شوید که دستگاه دارای سیستم ایمنی ODS (سیستم کنترل اکسیژن) است. این سیستم در صورت کاهش اکسیژن محیط به کمتر از ۱۸ درصد، جریان گاز را به صورت خودکار قطع کرده و بخاری را خاموش می‌کند.

ب) خطرات بخاری برقی

بخاری‌های برقی چون از گاز استفاده نمی‌کنند، خطر مسمومیت و گازگرفتگی ندارند و از این نظر ایمنی بالاتری دارند.

اما اگر بخاری برقی به‌طور مداوم و برای مدت زمان طولانی روشن بماند، خطر آتش‌سوزی برقی یا آتش‌سوزی ناشی از نزدیکی به مواد قابل اشتعال وجود دارد. همچنین به دلیل ابعاد کوچک و قابلیت جابه‌جایی، ممکن است با واژگون شدن یا ضربه خوردن، باعث آتش‌سوزی در محیط شود. هنگام ترک منزل یا محل کار، باید حتماً بخاری برقی را خاموش کنید.

ج) اثرات بر محیط زیست

بخاری گازی: گاز یک سوخت فسیلی است و برای تولید گرما، گازهای سمی (مانند دی‌اکسید کربن) تولید می‌کند که باعث افزایش گازهای گلخانه‌ای شده و به محیط زیست آسیب می‌زند.

بخاری برقی: این بخاری‌ها آلاینده یا دی‌اکسید کربن وارد هوای محیط نمی‌کنند و برای تولید گرما نیازی به سوخت فسیلی ندارند. از طرفی، برق را می‌توان از انرژی‌های تجدیدپذیر مانند خورشید و باد تولید کرد که بر روی محیط زیست اثر منفی کمتری دارد.

۵. کلام آخر: بالاخره بخاری گازی بهتره یا برقی و کدوم یکی مناسب بودجه ماست؟

انتخاب بین بخاری گازی و برقی کاملاً به شرایط زندگی، متراژ محیط و میزان استفاده شما بستگی دارد. اگر به دنبال یک سیستم گرمایشی هستید که هزینه عملیاتی بسیار کمتری داشته باشد و استفاده از آن طولانی‌مدت و مداوم باشد، به‌طور قطع بخاری گازی گزینه بهتری برای جیب شماست، زیرا سوخت گاز در ایران ارزان‌تر است.

اما اگر ایمنی در برابر گازگرفتگی، نصب آسان و جابه‌جایی راحت برای شما در اولویت است و قصد دارید از آن در محیط‌های کوچک استفاده کنید، بخاری برقی مناسب است، به شرطی که استفاده‌تان کنترل‌شده باشد تا قبض برق سر به فلک نکشد.

در نهایت، قبل از هر تصمیمی، با توجه به متراژ محل و نوع نیازتان، ظرفیت گرمایشی مناسب (برای بخاری گازی) یا مدل کم‌مصرف (برای بخاری برقی) را انتخاب کنید تا علاوه بر توجیه اقتصادی، مصرف انرژی را هم کاهش دهید. شما می‌توانید با بررسی تفاوت‌های بخاری گازی با برقی از نظر سوخت مصرف شده و ظرفیت گرمادهی، هوشمندانه‌ترین انتخاب را داشته باشید.